فلسفه و اسرار نماز جنازه در اسلام

فلسفه واسرار نماز جنازه در اسلام
با وجود اینکه بسیاری از علّت‌های احکام دینی را فقط خداوند متعال مید‌اند و آن‌چه بر عهده ما بندگان است تنها انجام این تکالیف است؛ حتّی اگر اسرار و فلسفه آن تکالیف را هم ندانیم؛ امّا در مورد حکمت‌های احکام و تکالیف دینی می‌توان تحقیق کرد و به حکمت‌های فراوانی در مورد آن‌ها، پی برد از اینکه دین مقدس اسلام سراسر دین احترام و اخلاق است پس همان‌گونه که احترام به مسلمان زنده واجب است، لازم پنداشته میشود که انسان مرده نیز مورد تکریم و احترام قرار گیرد؛ لذا در شرعیت اسلام احکامی؛ مانند غسل، کفن و دفن و خواندن نماز بر بدن او واجب شده است.
بنابر این، طلب آمرزش و دعا برای کسی که از دنیا، به سوی عالم برزخ و آخرت روان است و بسیار ناتوان میباشد وقابلیت هیچ نوع آمرزش را برای خود دارا نمی باشد پس لازم است که انسان های زنده آنرا کمک کنند.
 پس قطعاً دعاهای مؤمنین برای میّت، آن‌هم در لحظات قبل از دفن، که میّت، سخت ‌ترین شرایط را سپری می‌کند، راه‌گشا و آرامش‌ بخش برایش خواهد بود.
از سوی دیگر اگر به قرآن کریم نظر اندازیم در میابیم که مؤمنان را برادر یکدیگر خطاب کرده و می‌فرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَة [حجرات/10]
ترجمه: هر آينه مؤمنان برادرانند.»
بنابراین، در برابر این برادری، مسلمانان بالای یکدیگر  یک سلسله حقوقی دارند که فقط منحصر به این دنیا و زمان حیات آنها نمی‌شود؛ بلکه وقتی احساس می شود که شخص از مومن در برطرف کردن مشکل خود ناتوان است پس برادران دینی او باید برای برطرف کردن همّ و غمّ او تلاش کرده و با دعا و استغفار آنرا به جایگاهش همراهی کنند.
نباید فراموش کرد که اولیاء میت در زمینه برادران دينى ميّت را از مرگ او با خبر سازند، تا در تشييع جنازه حاضر شده و بر او نماز خوانند و بدين ترتيب، هم براى آنان اجرى حاصل شود و هم براى ميّت استغفار به عمل آيد.
تا اجر طرفین هم برای میت و هم برای تشییع کنندگان بدست آید.
نتیجه این‌که؛ در فلسفه عبادات و احکام الهی، اسراری نهفته است که از مهم‌ ترین آنها در مورد نماز جنازه، همانا استغفار برای میّت و ادای حقوق آن از یک سو  و حصول اجر و تنبیه برای حاضرین از سوی دیگر می تواند فلسفه نماز جنازه را بخوبی برساند.
وحیدالله اعظمی